Toplumda oldukça yaygın görülen bu nörolojik rahatsızlık bir nevi elektrik kaçağına benzetilmektedir. Normal ve sabit elektrik akımında bozulmalar meydana geldiğinde elektrik kaçağı meydana gelir. Bu elektrik kaçağı bireyde de meydana gelir; Bilinç kaybı, kontrolsüz vücut hareketleri ve kasılmalar şeklinde kendini gösterebilir. İşte soruların yanıtları: Epilepsi nedir, epilepsiye ne sebep olur ve nasıl tedavi edilir?
EPİLEPSİ NEDİR?
Dışarıdan anlaşılması oldukça zor bir hastalık olan epilepsi, beyindeki sinir hücrelerinde süreksiz olarak meydana gelen olağandışı aktivite sonucu ortaya çıkar. Epilepsi en sık görülen dördüncü nörolojik hastalıklardan biridir.
Epilepsi ismi yerine nöbet, epilepsi gibi isimler de kullanılabilir. Öngörülemeyen nöbetler başka ciddi sağlık sorunlarına da neden olabilir. Çok çeşitli nöbet tipleri ve tedavi yanıtları olan, kişiden kişiye değişebilen spektrumlu bir hastalıktır.
EPİLEPSİ TÜRLERİ VE EPİLEPSİ BELİRTİLERİ
İyi Huylu Rolandik Epilepsi: Çocukluk çağı epilepsi türleri arasında yer alır. Ağızdan salya akması, uykudan uyanıp konuşamama, dudakların bir tarafa bükülmesi gibi belirtilerle ortaya çıkar. Bu tip epilepside genellikle ergenlik döneminde iyileşme gözlenir.
İyi Huylu Oksipital Lob Epilepsisi: Bir tür çocukluk çağı epilepsisidir. Bu epilepsi türünde görme bozuklukları, uzun süre odaklanma güçlüğü gibi belirtiler görülür.
Temporal Lob Epilepsisi:Yetişkinlerde görülen epilepsi türleri arasında yer alan bu epilepsinin en sık görülen özellikleri arasında bilinç kaybı ve tuhaf davranışlar yer alıyor.
Çocukluk Dönemi Absans Epilepsisi:Sıklıkla ilkokul çağında görülen bu epilepsi türünün en belirgin özelliği 5 saniyeden 1 dakikaya kadar sürebilen zihinsel kayıplardır.
Juvenil Miyoklonik Epilepsi: Ergenlik döneminde görülen bir epilepsi türüdür. Sabahları ani irkilme, elindeki eşyaları taşıyamama ve düşürme gibi belirtiler ortaya çıkar.
Frontal Lob Epilepsisi: Beynin ön lob bölgesinde meydana geldiğinden bu ismi almıştır. Nöbetler aniden ve beklenmedik bir şekilde ortaya çıkar.
Bebeklik Döneminin İyi Huylu Ailesel Epilepsisi:Çoğunlukla yeni doğan bebeklerde görülen ve genetik kökenli bir epilepsi türüdür.
Işık Hassasiyeti ile Fotokonvülsif Epilepsi:Nadir görülen bir epilepsi türüdür ve bu epilepside ışığa karşı aşırı hassasiyet söz konusudur.
İnfantil Spazm:Bebeklik döneminde, 1 yaşından önce görülür. En belirgin özelliği vücudun öne ve arkaya doğru kasılmasıdır.
EPİLEPSİ NÖBET TÜRLERİ
Devamsızlık Nöbetleri: Çocukluk çağında sık görülen absans nöbetleri sırasında kişi genellikle uzakta kaybolmuş gibi görünür. Erken yaşlarda gelişen ve bu şekilde belirtiler gösteren nöbet türü çoğu zaman dikkat eksikliği bozukluğuyla karıştırılmaktadır. Absans nöbeti sırasında kişi genellikle aniden yaptığı işi bırakır ve yaklaşık 10 saniye boyunca donuk, hareketsiz bir formda kalır. Bu süre zarfında kişi sorulan sorulara cevap vermez. Kişinin ne olduğunu hatırlamadığı dalgınlık nöbetleri genellikle kısa sürer ve kişi nöbet sırasında yaşananları hatırlayamaz.
Basit Kısmi Nöbetler: Beynin frontal, temporal veya parietal lobundan kaynaklanan bu nöbet tipinde kişinin nöbet boyunca bilinci açıktır. Kolay kısmi nöbetler, hangi beyin lobundan kaynaklandığına bağlı olarak üç farklı şekilde gelişir. Frontal lobdan kaynaklanan epilepsi nöbetinde kişi başını sağa sola çevirir veya kolunu kaldırır. Kişi nöbet sırasında sola dönerse veya sol uzuvlarını hareket ettirirse nöbet sağ frontal lobdan, bu hareketler sağ tarafta ise nöbet sol frontal lobdan kaynaklanır.
Genelleştirilmiş Nöbetler: Epileptik nöbet denilince akla gelen ilk nöbet türü olan jeneralize nöbet tipinde, nöbet başladığında kişi önce sertleşir, ardından yere düşer. Bilinci yerinde olmayan hastanın vücudundaki tüm kaslar kasılıp gevşemeye başlar. Nöbetin ardından kişinin bilinci yavaş yavaş yerine gelir. Hasta kendine geldiğinde çok yorgun ve kafası karışıktır.
Kompleks Kısmi Nöbetler: Bu nöbet türünde kişinin bilinci etkilenir. Bu nedenle kişi nöbet anını ve yaşananları hatırlayamıyor. Nöbet sırasında kişi bilinçsizce kıyafetlerini çeker ve etrafta dolaşır. Çoğunlukla yalama, çiğneme ve yutma gibi hareketler yapar.
EPİLEPSİNİN SEBEPLERİ NELERDİR?
-
Epilepsinin nedeni tam olarak belli değildir. Bireyden bireye değişir. En yaygın olanları sizin için listeledik;
-
Hipokampal skleroz (kortikal nöron sayısında azalma)
-
Merkezi sinir sistemi enfeksiyonları
-
BEYİn tümörü
-
İmmün aracılı inflamasyonlar
-
Beyin damarlarındaki gelişim bozuklukları
-
Beyin damarlarındaki gelişim bozuklukları
-
Bunlar genetik yatkınlık ve kalıtsal hastalıklardır.
EPİLEPSİ TEDAVİSİ
Doktor, kişiye epilepsi tanısı koyduktan sonra uygun ilaç tedavisiyle epileptik nöbetlerin durdurulmasını hedefler. Antiepileptik ilaçlar olarak bilinen ilaçların belirtilen dozaj ve sürede kullanılması son derece önemlidir.
Genellikle ilaç tedavisiyle hastanın nöbetleri hafifletilir. Ancak nöbetlerin devam etmesi halinde altta yatan fokal bozukluğa göre farklı cerrahi tedavi teknikleri uygulanır. Rezektif cerrahi ile epileptik nöbete neden olan odak alanı ortadan kaldırılır. Fonksiyonel veya palyatif cerrahi formülü ile nöbet yayılma yolları ayrılır. Bu sayede kişinin nöbet sıklığı ve şiddeti azalır.
